Van de sectie LO (dat heette vroeger gym) van de ORS Lek en Linge (mijn trouwste volgers op het Internet!) kreeg ik het verzoek vooral meer te schijven over de sport in Zuid-Afrika. Dat doe ik natuurlijk graag. Je kunt ook niet de hele dag alleen maar met die jaartallen in de weer zijn.

De magie van het WK lijkt in Zuid-Afrika al weer uitgewerkt. Drie maanden geleden sloten alle Zuid-Afrikanen Bafana Bafana nog in de armen (zoals het volk in 1995 het nationale rugbyteam in de armen sloot) maar dat moment is vervlogen. Nu alle sporten weer in hun eigen competities zijn verwikkeld blijkt eens te meer hoe scherp gescheiden de verschillende bevolkingsgroepen leven. Want ook hier is sport de meest heldere afspiegeling van hoe mensen (samen)leven. Of dus niet samen leven.Het voetbal is van de zwarten en kleurlingen, cricket wordt gepassioneerd gevolgd door het Indische deel van de bevolking terwijl de blanken vooral hun rugby (zwemmen, hockey) koesteren. Een blik op de bezoekers in de verschillende stadions leert dat er van een mix geen sprake is. En daar knelt met name bij het voetbal de schoen.

Vorige week, geheel in tegenstelling tot wat ik eerder beweerde, speelde AJAX Capetown toch een thuiswedstrijd in het Greenpoint Stadium (65.000 zitplaaten). Volgens het bestuur van de club een eenmalig experiment. We weten nu dat het experiment is mislukt. Om uit de kosten te komen was een bezoekersaantal van 20.000 noodzakelijk. Er waren 7.000 betalende toeschouwers. De kans dat AJAX op korte termijn weer in Greenpoint zal spelen is daarmee tot nul gereduceerd. De gemeente Kaapstad heeft al aangegeven financieel niet te zullen bijspringen. De gemeente zegt dat niet te kunnen doen omdat de stad naast AJAX nog twee clubs telt die in de Premier Soccer League (de Zuid-Afrikaanse eredivisie) uitkomen. Waarom zou men AJAX wel financieel steunen om in Greenpoint te spelen en de andere clubs niet? Gelijke monnikken, gelijke steun. De achterban van de twee andere clubs is (nog) kleiner dan die van AJAX dus er is iets te zeggen voor de opstelling van de gemeente. Goed nieuws is er ook. De sportzender Supersport heeft een aanzienlijk bedrag neergeteld voor de uitzendrechten van de PSL. Die inkomsten hebben er met name toe geleid dat de salarissen van de spelers de laatste jaren explosief zijn gestegen. De topspelers in Zuid-Afrika verdienen inmiddels ook 15.000 tot 20.000 Euro per maand. Er zijn nu zelfs voorbeelden van spelers die niet naar Europa zijn vertrokken omdat het salaris in Zuid-Afrika hoger ligt dan wat in Europa (waar het gemiddelde salaris van een profvoetballer de laatste jaren fors is gekrompen) geboden wordt. Gemiddeld verdient een speler in de PSL nu 4.000 Euro per maand. Wereldwijd heeft Zuid-Afrika zich daarmee op de dertiende plaats genesteld. Op de eerste plaats de Engelse Premier League (145.000 Euro per maand), tweede de Spaanse Primera Division (95.000 Euro per maand) en op een derde plaats de Duitse Bundesliga (90.000 Euro per maand). Nederland neemt met een ‘bescheiden' 30.000 Euro per maand de zesde plaats in. Toch maakt de Zuid-Afrikaanse voetbalbond zich zorgen. Enerzijds over de kwaliteit van het product (na het bekijken van zo'n 20 wedstrijden in de diverse stadions en op televisie kan ik dat slechts beamen) terwijl anderzijds de belangrijkste bron van inkomsten die het voetbal kent ver achterblijft bij die in andere landen. Want ... betalende toeschouwers weten de weg naar het stadion nauwelijks te vinden. Een groot deel van de clubs in de PSL kan uitsluitend voortbestaan dankzij de televisie-inkomsten. Van de recettes kan men het geen maand uitzingen. Omdat het voetbal een sport van (vooral de arme!) zwarten en kleurlingen is zal die situatie niet snel veranderen. Het overgrote deel van deze supporters kan zich de kosten van een entreekaartje niet permitteren. Zelfs niet wanneer deze kosten slechts 20, 30, 40 Rand (2,50 tot 5,00 Euro) bedragen. De zwarte middenklasse, die zich de kosten van een stadionbezoek wel kan veroorloven, vind je helaas veelal niet in de stadions. Hun nieuwe levensstijl brengt met zich mee dat er eerder voor wordt gekozen wedstrijden thuis op de gerieflijke bank en in de nabijheid van de goed gevulde koelkast te bekijken. En daarmee blijven de stadions (terwijl een niet gering aantal stadions nu wel de allure van een WK-stadion heeft) angstig leeg. Wat de kwaliteit van het voetbal betreft wordt overal gepleit voor het starten van een deugdelijke jeugdopleiding en het opzetten van jeugdcompetities waarin jongens en meisjes zich verder kunnen ontwikkelen. Foppe (ja, daar is hij weer!) omschreef het in een interview kort geleden als volgt: ‘Je bent pas een topspeler wanneer je onder grote druk op het juiste moment de juiste beslissing neemt en technisch ook nog in staat bent het uit te voeren. Over zulke spelers beschik ik niet.' In dat laatste heeft hij absoluut gelijk. De Zuid-Afrikanen lijken het zichzelf ook te realiseren. En dan is er hoop op verbetering.

Ik vernam dat AJAX Amsterdam afgelopen weekeind vrij makkelijk won van een club uit 'het rechterrijtje' van de eredivisie (de 1-2 was een vrij magere afspiegeling van de krachtsverhoudingen) en daarmee de leiding nam in de competitie. Ook AJAX Capetown voert na drie gespeelde wedstrijden de ranglijst aan! Het is voor het eerst sinds de oprichting van AJAX Capetown in 1999 dat die situatie zich voordoet. Ik wilde de lezer dat heugelijke feit niet onthouden. Ik begreep uit Rotterdam dat ook wedstrijden tegen pakweg De Graafschap nu als een hele opgave worden gezien. Voor wat het waard is: dat denk ik ook!