Er zijn natuurlijk mensen die er niet aan moeten denken om naar Cuba te gaan. Ieder zijn eigen pleziertje! Vind je dat geluk al jaren, of decennia (ik ken een familie die al 138 jaar naar dezelfde camping in het Zwarte Woud gaat en daarvoor onlangs in het zonnetje is gezet door burgemeester Heinz Schwarzwalderkirsch van Ratenau an der Flusch) in Bruinisse, de Provence of de Dolomieten ... niks aan veranderen zou ik zeggen. Zou je echter toch wel eens een keer ... nu het nog kan met die communisten aan het roer ... en het is daar toch ook mooi weer ... en ik hoorde dat het ook niet zo heel duur is ... en het lijkt net Spanje ... . Ik zet het reizen door Cuba graag even op een rijtje. Ruwweg kun je Cuba op drie manieren bereizen.

De veruit eenvoudigste manier is de ‘all-inclusive' variant die vele prijsvechters op de Nederlandse reismarkt aanbieden en die zich in feite niet zo heel veel onderscheidt van een bezoek aan Benidorm of Torremolinos. Je wordt naar Cuba gevlogen (daar kom je overigens in geen enkel geval onderuit), na aankomst op het vliegveld in een bus geladen en er weer uitgelaten op het terrein van een heus beach resort. Het eerste wat daar na aankomst gebeurd is het omsnoeren van een felgekleurd polsbandje! Wanneer je dat polsbandje toont kun je overal en altijd vrij eten en drinken. Ontbijt, lunch en diner inbegrepen. Er zijn Nederlanders (juist Nederlanders!) die voor zo'n reisvariant een moord plegen. De hele dag vrij opscheppen en doorschenken! Zo moet de schepper zich ons bestaan voor ogen hebben gehad. De ‘reiziger' die deze vakantie boekt ziet Cuba doorgaans alleen vanuit de bus op weg van en naar het vliegveld. Twee of drie weken lang verlaat men het terrein van het resort niet want ... je zou anders wellicht een maaltijd kunnen missen. En dat kan niet want daar hebben we wel mooi voor betaald. Een goed gesprek over de voors en tegens van het communisme wordt tijdens deze reizen veelal niet gevoerd. Wat deze toeristen meestal wel tegenvalt is dat hier, in vergelijking met bijvoorbeeld Benidorm en Torremolinos, geen Cubaanse hond Nederlands spreekt. Alleen Spaans en dat is toch wel heel jammer. Want hoe zeg je nou in het Spaans ‘Ik wil alle drie mijn biefstukken goed doorbakken hebben'? Behelpen dus zonder Nederlandse animatiemeisjes en vrolijk rondhuppelende oer-Hollandse hostess die tijdens de wintermaanden gewoon bij je in de straat blijkt te wonen. Leuk toch en ze lijkt vrijwel altijd op Linda de Mol. Moordwijf! Ik heb overigens wel eens gehoord dat er mensen terugkomen van zo'n vakantie die thuis in pakweg Emmen of Schagen hun polsbandje niet meer willen afdoen. Die willen graag zo verder leven maar de meisjes bij de Aldi doen alsof ze die bandjes niet zien. Zijn waarschijnlijk nog nooit naar Benidorm of Torremolinos geweest. Reissom: voor een kleine 2-3000 Euro per persoon (sterk afhankelijk van het aantal sterren) kun je twee weken genieten van al het lekkers. Het staat daarnaast vast dat je op het strand, langs het zwembad en in de rij bij het buffet Nederlanders zult ontmoeten. Let op: in Cuba hebben ze helaas niet iedere ochtend de Telegraaf. Oh ja, ... de Cubaanse overheid heeft het liefst dat iedere buitenlander rechtstreeks naar Varadero (daar liggen al deze resorts naast elkaar) wordt afgevoerd. Daar is iedereen het makkelijkst onder controle te houden en zal weinig kritiek worden geuit op het communistische regime. Werkelijk contact met de bevolking is zo goed als uitgesloten en zo zien de broers Castro dat graag. Voor wie nog nooit van Castro heeft gehoord ... boeken deze variant! Om misverstanden te voorkomen: mijn voorkeur heeft deze variant niet.

De tweede variant is een rondreis gecombineerd met een klein stukje ‘all-inclusive' aan het slot. Hier combineer je een rondreis over een groot deel van het eiland, onder leiding van deskundige gids, met aan het slot een stukje strand en palmbomen en de onvermijdelijke noodzaak om ‘gratis' te ontbijten, lunchen en dineren. (Aanvulling en waarschuwing bij variant 1: je komt doorgaans 4 tot 5 kilo aan in twee weken vrij opscheppen en doorladen.) De steden die het bezoeken waard zijn worden vrijwel altijd aangedaan dus je mist vrijwel niets van de rijke natuur en cultuur die Cuba te bieden heeft. Dit is veruit de meest geschikte variant voor wie nog niet al te vaak heel ver weg (buiten Europa) is geweest en voor wie Cuba als reisbestemming al een hele stap is. Je verblijft in zeer redelijke hotels en vaak zijn ontbijt en diner inbegrepen. De betere touroperators in Nederland bieden vrijwel allemaal dit soort georganiseerde reizen aan. De verschillen zijn marginaal. Een reis van 2-2,5 week komt al snel uit op zo'n 2500 Euro per persoon. Voordeel (of nadeel; het is maar hoe je dat ziet) is dat je doorgaans in een Nederlands gezelschap reist. Er is in de grote steden ook ruimte in het programma om er zelf op uit te trekken. Doen! In deze gezelschappen kun je wel gewoon over Castro praten wanneer je dat zou willen.

De laatste variant is Cuba geheel op eigen houtje bezoeken. Dat was 20 jaar geleden onmogelijk maar zeker de laatste tien jaar is deze variant sterk in opkomst. Het communistische regime heeft dit nog steeds liever niet maar ziet ook wel in dat deze manier van reizen niet langer uit te bannen is. Veel met name Europese, Noord-Amerikaanse (Canadezen komen graag in Cuba!) en Aziatische reizigers stellen het op prijs om hun eigen gang te gaan. Nu is ‘je eigen gang gaan' voor doorgewinterde communisten wel zo ongeveer het meest verfoeide element uit onze individualistisch-kapitalistische vorm van samenleven maar ja ... de deviezen van deze alsmaar groeiende groep reizigers wil men toch niet aan de socialistische neus voorbij laten gaan. Wat te doen? Boek zelf een ticket op het Internet. Prijzen van 700-1000 Euro. Uit Nederland vliegt alleen Martinair rechtstreeks op Havana en Varadero. Vrijwel alle anderen combineren vluchten (bijvoorbeeld KLM met Air France dus via Parijs). Soms ben je dan goedkoper uit maar ben je al met al bijna 2 dagen langer onderweg. Voorbeeld: ik kon met Aeroflot (Russische maatschappij) voor 200 Euro goedkoper dan met Martinair naar Havana maar dan moest ik wel eerst naar Moskou. Overstaptijden in Moskou in totaal 14 uur. Vluchtduur in totaal 7 uur langer. Ik koos voor Martinair. Nadat je de vluchten hebt geboekt boek je een (goedkoop) hotel of casa particular in Havana. Kan tegenwoordig allebei via het Internet. Doe dat alleen voor de eerste 3-4-5 dagen. Een casa particular is een kamer bij Cubanen thuis. Dit privé-initiatief is sinds eind jaren negentig toegestaan en bied je een mooi inkijkje in het leven van de gewone Cubanen. Prijzen: hotel van 20 tot 200 Euro, casa particular rond de 20-25 Euro. Daarna ga je zelf op pad volgens de route die je thuis hebt bedacht. Kijk eerst wel even welke steden middels het openbaar vervoer (neem de bus want de trein is erg onbetrouwbaar en weinig comfortabel) met elkaar verbonden zijn. Koop bustickets bij de busstations of in de hotels. Een auto huren kan ook maar is relatief duur (loopt op naar 60-90 Euro per dag). Daar waar je aankomt word je bedolven onder de meisjes en vrouwen die hun casa particular aan je willen slijten. Er zijn er overal meer dan voldoende beschikbaar. Mijn persoonlijke reissommetje (deze keer reis ik individueel) komt op het volgende neer: vlucht 800 Euro, 21 overnachtingen 800 Euro, bussen en maaltijden en andere persoonlijke uitgaven 600 Euro. Dan komen drie weken op ongeveer 2200-2500 Euro (afhankelijk van het seizoen). Kortom: de kosten van de vliegtickets zijn aanzienlijk (dan kun je dus veel goedkoper naar Benidorm, Torremolinos of het Zwarte Woud). De andere kosten zijn zeker niet hoger dan voor een verblijf waar ook elders in Europa. Tijdens deze variant kun je desgewenst de hele dag over Castro, Che, het communisme of de dwalingen van Lenin praten. Tenzij je natuurlijk helemaal alleen reist. Dan is al dat hardop praten wellicht een beetje raar. Ook op Cuba.

Aan alle prijzen e.d. kunnen geen rechten worden ontleend. Op het Internet vind je met enkele muisklikken alle benodigde informatie.

‘Wie ergens wil komen moet beginnen met op te staan.'

Deze keer met het oog op de thematiek een Chinees spreekwoord.

N.B. Het gaat mij niet lukken om foto's op de website te plaatsen. Dat is echt teveel gevraagd van het Cubaanse netwerk. Het zij zo. Plaatjes volgen nog uit Havana, daar kan het wel, of uit Nederland.